بخش زیربناها (Infrastructure)
سرمایهگذاری در زیربناها
زیربناهای افغانستان در دوران تجاوز شوروی، جنگهای داخلی پس از سال ۱۹۷۹، و سالها غفلت و عدم نگهداری تخریب گردید. در طی نزدیک به ۳۰ سال جنگ، عملاً هیچگونه توسعهای در این بخش صورت نگرفت؛ به همین دلیل، افغانستان امروز با کمبود گستردهٔ زیربنایی روبهرو است.
پس از سال ۲۰۰۲، افغانستان پلانهای کلان زیربنایی را روی دست گرفت، مانند:
• شبکهٔ ملی ریل،
• سیستمهای برق که سالانه ۲۵٪ افزایش تقاضا دارند،
• شبکههای ملی سرکها،
• بندها،
• میدانهای هوایی.
حکومت و نهادهای کمککننده هر دو، این موضوع را بهعنوان یک چالش حیاتی برای افغانستان شناسایی کردهاند. هرچند کارهای زیادی انجام شده، اما واقعیت این است که کارهای بیشتری هنوز باقی است.
بنابراین، انتظار میرود که در ۳۰ تا ۵۰ سال آینده، سلسلهای از پروژههای بزرگ زیربنایی تطبیق گردد تا افغانستان به سطح زیربنایی مشابه کشورهای همسایه در سطح توسعهٔ مشابه برسد.
⸻
پروژههای ملی و بینالمللی خط آهن (Railway Projects)
بخش نخست شبکهٔ ملی خط آهن زمانی تکمیل شد که مزارشریف از طریق خط آهن با حیرتان و از آنجا با شبکهٔ آسیای میانه و اروپا وصل گردید. همچنان کار ساختمانی خط آهن افغانستان با ترکمنستان نیز آغاز شده است. هزینهٔ این خط آهن حدود ۸۰۰ میلیون دالر تخمین شده که از سوی بانک انکشاف آسیایی (ADB) تمویل میشود.
پروژههای مهم خط آهن:
• خط آهن هرات – تورغندی (۱۵۰ کیلومتر)
• خط آهن TAT (۶۴۵ کیلومتر)
• جلالآباد – تورخم – لنڈی کوتل (۹۸ کیلومتر)
• چمن – کندهار خط آهن
• مسیر خط آهن چین – ایران از طریق قرغیزستان، تاجیکستان و افغانستان
• گورانی (ایران) – هرات خط آهن
⸻
پروژههای ملی سرکها (National Road Projects)
کار بازسازی و نوسازی ۲۷۰۰ کیلومتر سرک حلقوی (Ring Road) اخیراً تکمیل شده است. بانک جهانی و ADB بودجهٔ قابلتوجهی برای ارتقای صدها کیلومتر سرکهای اولویتدار و ساخت تأسیسات جدید بهمنظور حمایت از سرمایهگذاری در بخش معادن اختصاص دادهاند.
پروژههای مهم شامل:
• تکمیل سرک حلقوی
• بهبود تونل سالنگ
• دهلیز شرق – غرب (۶۶۵ کیلومتر)
• بزرگراهها (Expressways)
⸻
پروژههای بینالمللی سرکها (International Road Projects)
افغانستان در چهارراه اقتصادهای در حال رشد و ثروتمند از نظر منابع طبیعی در آسیای مرکزی، جنوبی و غربی قرار دارد. استفاده از ظرفیت یکپارچگی منطقوی میتواند نقش مهمی در رشد اقتصادی داشته باشد.
ویژن راه ابریشم جدید (New Silk Road) تعهد مشترک برای:
• ترویج سرمایهگذاری سکتور خصوصی،
• افزایش تجارت و ترانزیت منطقوی،
• ایجاد شبکهای از پیوندهای اقتصادی و ترانزیتی است.
ایجاد راه ابریشم جدید به افغانستان و کشورهای منطقه کمک میکند تا:
• از منابع طبیعی حداکثر استفاده را ببرند،
• ظرفیت انسانی بسازند،
• اشتغال ایجاد کنند،
• درآمد لازم برای ارائه خدمات بهدست آورند،
• و از ظرفیت اقتصادی منطقه بهرهمند شوند.
راهها و دهلیزهای مهم:
• دهلیز لاجورد (Lapis Lazuli Corridor)
• دهلیز CAREC شماره ۳: اتصال روسیه به شرق میانه و جنوب آسیا از طریق افغانستان، قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان
• دهلیز CAREC شماره ۵: اتصال شرق آسیا به بحیرهٔ عرب از طریق آسیای میانه
• دهلیز CAREC شماره ۶: اتصال اروپا به بنادر کراچی/گوادر و بندرعباس.